Wracam dzisiaj z krótkim posłowiem do tematu imion neutralnych płciowo, który już na blogu gościł kilkukrotnie. W majowym wpisie pisałem o samej dopuszczalności zmiany imienia na neutralne płciowo. W kolejnym opisywałem wymogi formalne wniosku o zmianę imienia. Następnie pojawił się temat uzasadnienia i argumentów, jakie powinno zawierać. Miesiąc temu omawiałem natomiast skuteczność decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo. W tym ostatnim tekście pisałem o tym, kiedy najwcześniej można wymienić dokumenty na te, które zawierają już nowe dane. Z reguły bowiem osobie wnioskującej o zmianę imienia zależy, aby jak najszybciej cały proces sfinalizować. W ostatnim czasie pojawiło się jednak kilka pytań zmierzających w przeciwnym kierunku. Mianowicie, jak długo można z tym zwlekać i kiedy dotychczasowe dokumenty tracą ważność.
Dlaczego niektóre osoby chcą opóźnić skutki decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo?
Pytanie samo się nasuwa, ale odpowiedź jest prozaiczna. Czasem jest tak, że wydanie decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo zbiegnie się w czasie z jakimś wydarzeniem, które bezwzględnie wymaga od nas użycia dokumentu tożsamości. Najczęściej będzie to wyjazd zagraniczny, ale oczywiście sytuacji tego typu może być mnóstwo. Chociażby konieczność stanięcia do aktu notarialnego przy spadkobraniu czy zakupie mieszkania, zarejestrowania samochodu, zawarcia umowy o pracę, rekrutacji na studia. Wszystkie te sytuacje wymuszają na nas posłużenie się ważnym dowodem osobistym lub paszportem, a przez to budzą zrozumiałe wątpliwości i obawy wśród osób zmieniających imię.
Ten problem nie jest aż tak wyrazisty przy samej zmianie imienia, ponieważ to postępowanie jest relatywnie szybkie. Możliwe i godne polecenia jest więc takie złożenie wniosku, żeby spokojnie zdążyć z wymianą dokumentów np. przed zagranicznymi wakacjami czy rekrutacją na uczelni. Nieco gorzej mają osoby trans, które przechodzą przez znacznie dłuższy proces o ustalenie płci. Tutaj planowanie czegokolwiek może się okazać przejawem przesadnego optymizmu. Nigdy do końca nie wiadomo, kiedy biegły wyda opinię a sąd wyznaczy rozprawę. Co za tym idzie, można się tylko domyślać kiedy dokładnie zapadnie wyrok. Uwagi zawarte w tym artykule mogą być więc pomocne również dla osób trans kończących postępowanie sądowe.
Co więc robić w sytuacji zmiany imienia na krótko przed np. wyjazdem zagranicznym?
Po pierwsze, nie panikować. Najlepiej byłoby oczywiście wymienić dowód osobisty lub paszport niezwłocznie, jednak jest to proces trwający zwykle kilka tygodni. Jeżeli nie zdążysz, to sytuacja nie jest może optymalna, ale też tragedii nie będzie. Jak pewnie pamiętasz z poprzedniego wpisu, decyzja o zmianie imienia jest natychmiast wykonalna. W praktyce oznacza to, że gdy Kierownik USC potwierdzi, że decyzja została doręczona, dokonuje zmiany w rejestrze elektronicznym i aktualizuje Twoje dane. Nie znaczy to jednak, że dotychczasowe dokumenty tożsamości z automatu tracą ważność.
Kiedy traci ważność dowód osobisty w przypadku wydania decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo?
Dowód osobisty jest podstawowym i domyślnym dokumentem tożsamości. Każdy pełnoletni obywatel RP ma obowiązek posiadania dowodu osobistego o ile zamieszkuje w kraju. Dla osób przebywających na stałe poza granicami Polski, domyślnym dowodem tożsamości jest paszport. Praktycznie każda zmiana danych zawartych w dowodzie osobistym zobowiązuje nas do niezwłocznego złożenia wniosku o wydanie nowego dowodu i nie inaczej jest z imieniem. Sformułowanie niezwłocznie nie oznacza oczywiście niczego konkretnego. Ustawodawca po prostu sugeruje, żeby tego nie odkładać.
Co jest jednak istotne to to, że po zmianie imienia dotychczasowy dowód osobisty koniec końców zawsze utraci ważność, z tym że nie tak od razu. Dzieje się to dopiero z chwilą wydania nowego dowodu osobistego lub po upływie czterech miesięcy od momentu zmiany imienia. Masz więc mnóstwo czasu żeby załatwić swoje sprawy ze starym dowodem tożsamości i poczekać na wyrobienie nowego.
Kiedy traci ważność paszport w przypadku wydania decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo?
Z paszportem jest dość podobnie, z tą różnicą, że ustawodawca bardziej konkretnie określił termin, w którym musimy wystąpić o wydanie nowego paszportu. Wynosi on 30 dni od dnia doręczenia decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo. Wyjątkiem są osoby przebywające poza granicami Polski, dla których termin jest dłuższy i wynosi 90 dni. Sam paszport traci ważność po upływie 60 dni od dnia doręczenia decyzji. W przypadku osób przebywających za granicą są to aż cztery miesiące. Co również istotne, zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych:
Utrata ważności dokumentu paszportowego nie pozbawia jego posiadacza prawa wjazdu na podstawie tego dokumentu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak zatem widzisz, najczęściej bez trudu zdążysz załatwić swoje sprawy, czy nawet w ostateczności pojechać na wczasy, z dotychczasowym dowodem osobistym lub paszportem. Żaden z tych dokumentów nie traci bowiem ważności automatycznie, na skutek wydania decyzji o zmianie imienia na neutralne płciowo. Pamiętaj jednak, żeby nie odkładać wymiany tych dokumentów w nieskończoność, ponieważ finalnie zostaną one unieważnione. W ramach dodatkowego aktu ostrożności, możesz zabrać ze sobą decyzję o zmianie imienia. Pozwoli to wyjaśnić ewentualne wątpliwości, które mogą się pojawić na tle niezgodności imienia uwidocznionego w dokumencie z nowymi danymi, widniejącymi już w systemie elektronicznym.
Dodaj komentarz