Sporym zainteresowaniem osób obserwujących bloga cieszy się kwestia zmiany imienia na neutralne płciowo. Pisałem o tym wstępnie tutaj i nieco szerzej tutaj. Jest to zainteresowanie w pełni zrozumiałe. Po pierwsze dlatego, że zmiana taka jest stosunkowo szybka, tania i prosta, zwłaszcza w porównaniu do procesu o ustalenie płci. Po wtóre, może znacząco ułatwić codzienne funkcjonowanie osobom trans lub niebinarnym. Dzisiaj krótki tekst praktyczny, w którym postaram się odpowiedzieć na pytanie, jak taki wniosek o zmianę imienia na neutralne płciowo napisać, żeby spełniał wymogi formalne. Postępowanie administracyjne jest wprawdzie względnie przyjazne, jednak jest kilka kwestii o których należy pamiętać. W przeciwnym wypadku sprawa może się wydłużyć czy nawet zakończyć całkowitym fiaskiem.
Gdzie skierować wniosek o zmianę imienia na neutralne płciowo?
Jeżeli docelowe imię masz już wybrane, zgodnie z zasadami i wskazówkami o których pisałem tutaj, możesz się zastanowić, gdzie ten wniosek złożyć. Jasnym jest, że do Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego. Natomiast mniej jasnym, do którego konkretnie. Ustawa jest tak skonstruowana, że nie narzuca żadnej konkretnej właściwości miejscowej. Jeżeli mieszkasz w Katowicach, możesz z wnioskiem wystąpić równie dobrze tu na miejscu, jak i w Gdańsku. Co więcej, nie musisz się tam fatygować osobiście, ponieważ wniosek można złożyć za pośrednictwem poczty lub pełnomocnika. Jest tu zatem pełna dowolność. Ma to o tyle duże znaczenie, że decyzja ma charakter uznaniowy. Ten sam wniosek może więc zostać uwzględniony w jednym urzędzie, a w innym już nie. Z punktu widzenia zasady pewności prawa, o której pisałem tutaj, nie jest to specjalnie korzystne, ale pracujemy z tym co jest.
W ramach praktycznej ciekawostki dodam, że osoby mieszkające za granicą mogą złożyć wniosek również za pośrednictwem konsula. Trzeba bowiem zaznaczyć, że ewentualna zmiana imienia na gruncie przepisów obcych (np. poprzez a deed of change of name), z reguły nie będzie w Polsce skuteczna.
Wymogi formalne wniosku o zmianę imienia na neutralne płciowo
O tym, co powinien zawierać wniosek o zmianę imienia przesądzają ogólne przepisy postępowania administracyjnego zawarte w KPA oraz art. 11 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska.
Wniosek powinien więc zawierać:
- 1. Wskazanie konkretnego Kierownika USC do którego kierujemy wniosek. Przykładowo może to być Kierownik USC w Katowicach. Nie wskazujemy personaliów, bo wniosek kierujemy do organu administracji publicznej, a nie do konkretnej osoby, która akurat ten organ piastuje.
- 2. Dane osoby wnioskującej – imię, nazwisko, nazwisko rodowe, numer PESEL, adres do korespondencji. W celu usprawnienia kontaktu można podać dodatkowo numer telefonu. Pamiętamy o regularnym sprawdzaniu skrzynki pocztowej.
- 3. Dane Kierownika USC, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu.
- 4. Wyraźne i precyzyjne żądanie zmiany imienia lub nazwiska, ze wskazaniem, na jakie imię lub nazwisko ma nastąpić zmiana. W przypadku nazwiska warto wskazać czy wniosek dotyczy nazwiska rodowego, aktualnie noszonego, czy też obu. W przypadku zmiany imienia trzeba określić o które imię chodzi. Przykładowo: wnoszę o zmianę moje pierwszego imienia z Aleksandra na Alex.
- 5. Uzasadnienie oraz ewentualne dowody. W praktyce najważniejsza część wniosku, od której zależy powodzenie całej sprawy. Jest to temat nieco szerszy, dlatego postaram się go rozwinąć w osobnym wpisie.
- 6. Oświadczenie, że w tej samej sprawie wcześniej nie złożono wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna.
- 7. Własnoręczny podpis.
Jeżeli wniosek składasz osobiście, pamiętaj o zabraniu dokumentu tożsamości. Jeżeli korzystasz z pośrednictwa poczty, nadaj go listem poleconym i zachowaj potwierdzenie nadania. Pamiętaj też o uiszczeniu opłaty skarbowej, która wynosi 37 złotych. Do wniosku najlepiej jest dołączyć potwierdzenie przelewu. Dane do opłaty znajdziesz na stronie właściwego USC. Przykładowo, w przypadku USC w Katowicach są one dostępne tutaj. Nie jest to może duża kwota, ale nie znaczy to, że można ją zbagatelizować. Urzędnicy zawsze sprawdzają, czy wniosek został prawidłowo opłacony.
Jak długo trwa procedowanie wniosku?
Decyzja powinna zostać wydana niezwłocznie, co do zasady nie później niż w ciągu miesiąca. Zwykle faktycznie sprawy te są rozpoznawane dość szybko, choć mogą się wydłużyć, chociażby z powodu niezachowania wymogów formalnych o których mowa wyżej. Wtedy organ musi wezwać osobę wnioskującą do usunięcia tych braków, co oczywiście swoje trwa. W przypadku nieusunięcia braków, sprawa nie będzie dalej procedowana. Dlatego warto zadbać o to, by wniosek o zmianę imiona na neutralne płciowo był od początku poprawny. Mam nadzieje, że lektura tego tekstu będzie w tym pomocna.